دکتر رادنوش پشم فروش - فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی

علائم افزایش فشار داخل مغزی

هر نوع آسیب دیدگی مغزی یا ایجاد بیماری های می تواند باعث افزایش فشار در داخل مغز یا جمجمه شود. افزایش فشار در داخل مغز با علائم آزار دهنده ای که به همراه دارد، می تواند موجب بروز عوارض خطرناک و غیر قابل جبرانی در بخش های مغز و نخاع شود. از این رو تشخیص و درمان سریع و به موقع این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم به بررسی پیرامون علائم افزایش فشار داخل مغزی و همچنین نحوه تشخیص و روش های درمان این بیماری بپردازیم. برای آشنایی بیشتر در زمینه روش های پیشگیری از افزایش فشار داخل مغزی، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

افزایش فشار داخل مغزی چیست؟

به افزایش احساس فشار در داخل جمجمه، در اصطلاح پزشکی افزایش فشار داخل مغزی گفته می شود. چنانچه بعد از احساس فشار بر داخل جمجمه، مراجعه به پزشک و پیگیری درمانی انجام نشود، این فشار به داخل مغز نیز انتقال پیدا می کند. دلایل مختلفی باعث ایجاد این فشار در جمجمه و در نهایت مغز می شوند. مهم ترین موضوع قابل توجه در افزایش فشار مغزی، مراجعه فوری و اورژانسی به بیمارستان و پزشک متخصص است. نحوه آغاز روند درمانی در این بیماری پس از بررسی علت افزایش فشار مغزی و آسیبی که به سر وارد شده است، بستگی دارد. افزایش فشار داخل مغزی به دلیل حساسیت ویژه ای که دارد بایستی زیر نظر یک متخصص ماهر و باتجربه کنترل و درمان شود.

علائم افزایش فشار داخل مغزی

علائم افزایش فشار داخل معزی در مراحل مختلف

همان طور که پیش تر گفته شد، علل متعددی موجب افزایش فشار داخل مغزی می شوند. بنا به علت مربوطه، علائم مختلفی در افزایش فشار داخل مغز مشاهده می شوند. از طرفی خفیف یا شدید بودن این علائم به پایین یا بالا بودن سن بیمار نیز بستگی دارد. همچنین علائم بیماری با گذشت زمان و روزهای سپری شده، شدت بیشتر خواهند داشت. پزشکان بر این توصیه هستند که با مشاهده هر علامت غیر عادی به پزشک متخصص مراجعه شود. در ادامه به علائم افزایش فشار داخل معزی در مراحل مختلف اشاره می کنیم.

• در ساعات اولیه
  ایجاد بی قراری
  سرعت یافت در ابری شدن آگاهی ذهنی
  بیهوشی
• در روزهای اولیه
  داشتن سردرد
  داشتن حالت تهوع و استفراغ اغلب در ساعات اولیه صبح
  سرگیجه
  از دست دادن هوشیاری و ضعف حافظه
  بیهوشی
• در هفته های اولیه
  ایجاد تغییر در رفتار
  ایجاد اختلال در رانندگی
  کاهش سرعت در انجام فعالیت های روزانه
  بروز مشکلات بینایی مانند دوبینی

دلایل افزایش فشار داخل مغزی

فشار داخل مغز بنا به دلایل مختلف بیماری، عملکرد مغز و عوامل محیطی افزایش پیدا می کند. شناخت این دلایل، مسیری برای شروع یک پروسه درمانی مناسب خواهد بود. در این بخش از مطلب به انواع دلایل آسیب شناختی و غیر آسیب شناختی افزایش فشار در داخل مغز می پردازیم.
1-دلایل غیر آسیب شناختی
• سرفه یا عطسه کردن
• بلند کردن اجسام سنگین
• خم شدن به سمت پایین
• زور زدن به هر دلیلی
• داشتن استرس زیاد
• ایجاد تغییرات در میزان فشار خون
• هر نوع واکنش عاطفی مانند هیجان، غم، شادی و…
• قرار گرفتن بدن در وضعیتی نامناسب
2-دلایل آسیب شناختی
• وجود تومور مغزی
• پارگی آنوریسم مغزی و خونریزی ساب آراکنوئید
• متورم یا ملتهب شدن مغز
• وارد شدن ضربه به سر
• بیماری هیدروسفالی یا افزایش مایع اطراف مغز
• افزایش فشار خون و بروز خونریزی مغزی
• خونریزی داخل بطن مغز
• عفونت غشاها و دیواره های پوششی مغز و نخاع
• خونریزی بین غشای پوششی و سطح مغز یا هماتوم ساب دورال
• خونریزی بین پوشش خارجی مغز و داخل جمجمه یا هماتوم اپیدورال
• ایجاد تشنج و صرع
• بروز سکته مغزی

افزایش فشار داخل مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟

پس از مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، بیمار در سریع ترین زمان باید به متخصص مغز و اعصاب یا اورژانس بیمارستان مراجعه کند. پزشک در ابتدا شرح کاملی از حال بیمار و وضعیتی که دارد، به دست می آورد. در معاینات اولیه، حواس، تعادل و وضعیت ذهنی بیمار مورد بررسی قرار می گیرد. سپس با استفاده از وسیله های مخصوص پزشکی، میزان فشار داخل جمجمه یا مغز اندازه گیری می شود. برای یک فرد سالم با شرایط طبیعی، میزان این فشار بایستی کمتر از 20mm/Hg باشد. چنانچه فشار داخل مغزی عددی بالاتر از این رقم را نشان دهد، بیمار در شرایط خطرناکی قرار دارد. در ادامه، برای بررسی های بیشتر و همچنین شناسایی علت افزایش فشار داخل مغزی از سی تی اسکن یا تصویر برداری ام آر آی استفاده می کنند.

عوارض ناشی از افزایش فشار داخل مغزی

تشخیص دقیق و درست و اقدام به درمان، از مهم ترین مراحل جلوگیری از افزایش فشار داخل مغزی هستند. چنانچه مراحل عنوان شده به درستی انجام نشود، عوارض خطرناک و غیر قابل جبرانی برای بیمار پیش خواهد آمد. از جمله عوارض ناشی از افزایش فشار داخل مغزی عبارتند از:
• آسیب عصبی
• تشنج
• سکته مغزی
• مرگ

روش های درمان و کاهش فشار داخل مغزی

نتایج روش های تشخیصی مانند سی تی اسکن و ام آر آی علت افزایش فشار داخل مغزی را شناسایی می کنند. به این ترتیب، پزشک متخصص می تواند نوع روش درمانی را نسبت به سلامتی عمومی و سن بیمار شروع کند. در ادامه به مهم ترین روش های درمان و کاهش فشار داخل مغزی می پردازیم.

• دارو درمانی

در ابتدای شروع درمان، پزشک متخصص داروهایی به منظور کاهش فشار داخل مغزی به بیمار تجویز می کند. از جمله این داروها می توان به مانیتول و سالین هیپرتونیک اشاره داشت. داروهای تجویزی اغلب در سه گروه داروهای مدر، ضد تشنج و باربیتورت ها قرار دارند.

• شنت گذاری

شنت گذاری با هدف کشیدن مایع مخاعی – مغزی انجام می شود. در این روش بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد و لوله کاتتر از ناحیه پشت گوش به سمت مغز و کشیدن مایع نخاعی هدایت می شود. لوله کاتتر از قفسه سینه عبور کرده و در زیر شکم باقی می ماند. به طوری که مایع نخاعی کشیده شده، وارد شکم می شود.

• جراحی باز جمجمه

در صورتی که فشار زیاد داخل مغزی باعث متورم شدن بیش از حد مغزی شده باشد، از عمل جراحی باز استفاده می کنند. در این روش، بخشی از جمجمه که عامل اصلی ورم مغزی است، برداشته می شود. برداشتن تومور مغزی یکی از نمونه های جراحی باز برای کاهش فشار داخل مغزی عنوان شده است.

علائم افزایش فشار داخل مغزی

روش های پیشگیری از افزایش فشار داخل مغزی

روش قطعی برای پیشگیری از افزایش فشار داخل مغزی تاکنون به دست نیامده است. ولی نکات کلیدی مهم و ساده ای هستند که با رعایت آن ها می توان از بروز برخی از مشکلاتی که عامل افزایش در داخل مغز می شوند، جلوگیری کرد. از جمله این نکات عبارتند از:
استفاده از کلاه ایمنی در انجام فعالیت های ورزشی مانند رزمی، دوچرخه سواری و… به منظور جلوگیری از وارد شدن ضربه به سر
بستن کمربند به هنگام رانندگی
کنترل قند خون و فشار خون به منظور جلوگیری از سکته مغزی
کاهش مصرف دخانیات و سیگار
رسیدن به وزن ایده آل
داشتن برنامه غذایی سالم

مراجعه به پزشک
در مطالب فوق به بررسی علائم افزایش فشار داخل مغزی و همچنین علل و روش های درمان این بیماری پرداخته شد. حالت تهوع، استفراغ، بروز مشکلات بینایی و سرگیجه از مهم ترین علائم افزایش فشار در داخل مغز هستند. دکتر رادنوش پشم فروش فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی و متخصص مغز و اعصاب، سکته مغزی، از دانشگاه زوریخ سوئیس، دانش و تجربه کافی در زمینه تشخیص و درمان بیماری های مغزی و نخاعی دارد. شما می توانید برای درمان افزایش فشار داخل مغزی به مطب دکتر پشم فروش مراجعه نمایید. همچنین برای گرفتن نوبت ویزیت، با شماره های درج شده در سایت، تماس برقرار نمایید.