دکتر رادنوش پشم فروش - فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی

سردرد SUNA / SUNCT

SUNCT (حملات سردرد شبه نورآلژی یک طرفه کوتاه مدت همراه با پرخونی ملتحمه و اشک ریزش) نوعی سندروم سردرد اولیه نادر به شمار می‌رود که وجه مشخصه آن درد شدید و یک طرفه در منطقه گیجگاه یا حدقه چشم استکه کیفیتی خنجری و نبض دار دارد. برای مطرح کردن این تشخیص، وجود حداقل ۲۰ حمله با طول مدت ۵-۲۴۰ ثانیه ضروری است؛ اشک ریزش و پرخونی ملتحمه باید وجود داشته باشد. در برخی بیماران، پرخونی ملتحمه و اشک ریزش وجود نداشته، و تشخیص SUNA ( حملات سردرد شبه نورآلژی یک طرفه کوتاه مدت همراه با علائم خودمختار جمجمه ای) را می‌توان مطرح کرد. در ادامه درباره راه های تشخیص و درمان سردرد SUNA / SUNCT صحبت خواهیم کرد.

تشخیص سردرد SUNA / SUNCT

تشخیص درد SUNA / SUNCT یک طرفه بوده و می‌تواند در هر نقطه ای از سر باشد. در این میان، سه الگو را می‌توان مشاهده کرد: حملات منفرد که کوتاه مدت هستند؛ گروهی از حملات یا حمله ای طولانی تر که شامل حملات بسیار است و در حدفاصل بین این حملات، درد به طور کامل برطرف نمی‌شود و لذا پدیده ای “دندانه ای- اره ای” ایجاد می‌شود که با حملاتی به مدت چندین دقیقه همراه است.هر الگو را می‌توان در بافتار یک سردرد زمینه ای پیوسته مشاهده کرد. ویژگی هایی که ما را به تشخیص SUNCT مشکوک می‌سازند، عبارتند از عوامل برانگیزاننده جلدی (یا عواملی دیگر) برای حملات، عدم وجود دوره تحریک ناپذیری برای برانگیختن حمله در حد فاصل بین حملات و عدم پاسخ دهی به ایندومتاسین، در سردرد SUNA / SUNCT اولیه معاینه نورولوژیک صرف نظر از اختلال حسی سه قلو طبیعی است. تشخیص سردرد SUNA / SUNCT اغلب با نورالژی سه قلو (TN) به ویژه در TN شاخه نخست- اشتباه می‌شود. عدم وجود علائم خودمختار جمجمه ای یا حداقل بودن این علائم و وجود یک دوره تحریک ناپذیری آشکار نسبت به عوامل برانگیزاننده به نفع تشخیص TN هستند.

درمان سردرد SUNA / SUNCT

درمان حملات حاد مفهوم مفیدی در SUNA / SUNCT قلمداد نمی‌شود، زیرا این حملات طول مدتی بسیار کوتاه دارند. مع هذا، در بیماران بستری در بیمارستان می‌توان از لیدوکائین وریدی استفاده کرد که سبب توقف علائم می‌شود.

درمان پیشگیرانه

پیشگیری بلندمدت جهت به حداقل رساندن کم توانی و بستری شدن در بیمارستان، هدف درمان است. اثربخش ترین درمان برای پیشگیری، لاموتریژین با دوز ۲۰۰-۴۰۰ میلی گرم در روز است. توپیرامات و گاباپنتین نیز ممکن است اثربخش باشند. در گزارش های به دست آمده، از بیماران کاربامازپین با دوز ۴۰۰-۵۰۰ میلی گرم نیز فواید مختصری داشته است.

رویکردهای جراحی مانند اقدامات تخریب سه قلو یا برداشتن فشار به روش ریز-عروقی به ندرت مفید بوده و اغلب سبب ایجاد عوارض بلند مدت می‌شوند. در برخی بیماران تزریق به داخل عصب پس سری بزرگتر با فواید محدودی بوده است. تحریک عصب پس سری در زیرگروهی از این بیماران احتمالا مفید خواهد بود. در موارد مقاوم، پیشگیری کوتاه مدت با لیدوکائین وریدی و نیز تحریک عصب پس سری می‌توانند اثربخش باشند.

بیشتر بخوانید : سردرد خوشه ای ، علائم ، تشخیص، درمان در فاز حاد و درمان های پیشگیری