آنژیوگرافی مغز روشی تشخیصی برای شناسایی ناهنجاری های عروق مغزی است که در آن از تصویر برداری اشعه ایکس استفاده می شود. این روش در آنوریسم مغزی، تصلب شرایین، تنگی عروق، بدشکلی عروق، اسپاسم عروق و… کاربرد فراوانی دارد. آنژیوگرافی مغز در بیمارستان انجام می شود و پس از اتمام آن لازم است مراقبت هایی از بیمار به عمل آیند. در این مقاله قصد داریم پیرامون اقدامات بعد از آنژیوگرافی مغز اطلاعات مفیدی ارائه دهیم. در صورت نیاز به این اطلاعات و پیشگیری از هر نوع مشکل احتمالی، می توانید تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
آنژیوگرافی مغز چگونه انجام می شود؟
پروسه آنژیوگرافی مغز حدود ۱ ساعت تخمین زده می شود؛ ولی این پروسه بدون نیاز به بیهوشی عمومی انجام می شود. بیمار در تخت مربوط به اشعه ایکس دراز می کشد. سپس برای کنترل مداوم علائم حیاتی فشار خون، ضربان و تنفس، الکترودهایی به بدن بیمار وصل می کنند. در ادامه با اعمال بی حسی موضعی در محل مورد نظر، برش کوچکی ایجاد کرده و لوله نازک کاتتر را وارد شریان می کنند. بسته به محل ورود کاتتر، شرایط بیمار را کنترل می کنند. پس از عبور لوله کاتتر از شریان ها و رسیدن به عروق مغزی مورد نظر، ماده رنگی حاجب را به درون لوله تزریق می کنند. در زمان تزریق ماده حاجب احساس مزه آهن، سردرد و حالت تهوع کوتاه مدت به بیمار خواهد داد. در صورت تنگی تنفس شدید و تند شدن ضربان قلب، بایستی بیمار به پزشک اطلاع دهد. پس از اتمام تصویر برداری، لوله را از داخل شریان ها خارج می کنند و محل خروج را فشار می دهند. با فشار دادن از خونریزی شدیدی جلوگیری می شود.
چه اقداماتی بعد از آنژیوگرافی مغز انجام می شود؟
انجام روش های تشخیصی یا درمانی پیرامون مغز از حساسیت بالایی برخوردار هستند و همچنین ایجاد هر نوع اختلال کوچکی در مغز می تواند در تمامی ارگان های بدن تاثیر مستقیم داشته باشد. نکاتی که برای مراقبت های بعد از آنژیوگرافی مغز توصیه می شوند، بسیار مهم هستند و در سلامتی بیمار تاثیر خواهند داشت. برخی از این مراقبت ها در بیمارستان توسط تیم پرستاری انجام می شوند و برخی دیگر در قالب توصیه های مهم به بیمار ارجاع داده می شوند تا در خانه به انجام برساند. در ادامه به بررسی اقدامات بعد از آنژیوگرافی مغز می پردازیم.
- ریکاوری
لازم است پس از پایان آنژیوگرافی مغز، بیمار حدود ۶ ساعت به صورت صاف دراز بشکد و استراحت کند. این استراحت در اتاق ریکاوری انجام می شود تا در صورت بروز هر نوع مشکلی، در سریع ترین زمان به آن رسیدگی و کنترل شود. بسته به محل تزریق ماده حاجب و محل ورود کاتتر به عروق مغزی (کشاله ران، مچ دست یا گردن) بایستی محل مورد نظر در طول این ساعات صاف نگه داشته شوند.
- بررسی علائم حیاتی
در زمان استراحت بیمار در اتاق ریکاوری، تمامی علائم حیاتی و عصبی بیمار به صورت کامل کنترل و بررسی می شوند. همچنین داروهایی همچون مسکن و آرامبخش برای بیمار تجویز می شوند و در زمان استراحت بیمار آن ها را مصرف می کند. پس از نرمال شدن علائم حیاتی، بیمار می تواند از اتاق ریکاوری به بخش بیمارستان انتقال یابد. زمان ترخیص از بیمارستان به نظریه تیم پزشکی و پرستاری بستگی دارد.
- نوشیدن مایعات فراوان
در فرآیند انجام آنژیوگرافی مغزی، از ماده ای به نام حاجب برای شفاف نشان دادن عروق مغزی از طریق تصاویر مانیتور، استفاده می شود. از عوارض احتمالی این ماده می توان به واکنش آلرژیک، تنگی نفس، حالت تهوع و سردرد اشاره کرد. برای تخلیه هر چه سریع تر این ماده از بدن، نوشیدن مایعات فراوان ضروری است. نوشیدن مایعات زیاد باعث تکرر ادرار می شود و این ماده را از بدن دفع می کند.
- مراقبت از زخم
برای وارد کردن لوله کاتتر به عروق مغزی، برش کوچکی در قسمت کشاله ران، مچ دست یا گردن ایجاد می کنند. از آن جایی که برش های ایجاد شده ارتباط مستقیمی با شریان ها دارند، به شدت باید از خونریزی این نواحی پیشگیری به عمل آید. پزشک مربوطه پس از اتمام آنژیوگرافی، برش ایجاد شده را به کمک بخیه می بندد و پانسمان می کند. بیمار بایستی پانسمان زخم را در زمان های مناسب تعویض کند و از گرفتن دوش آب گرم برای چند روز خودداری نماید. خشک نگه داشتن محل زخم از عفونت زخمی نیز جلوگیری خواهد کرد.
- دوری از فعالیت های سنگین
بهتر است تا یک هفته از انجام فعالیت های سنگینی مانند تمرینات ورزشی، رانندگی و… خودداری شود. برای بازگشت به کارهای روزانه عادی باید شرایط جسمی بیمار توسط پزشک مربوطه معاینه شود. با دستور پزشکی می توان در مورد بازگشت به شغل و کارهای روزانه تصمیم گیری کرد.
- رژیم غذایی سالم
در صورتی که نتایج آزمایشات بیمار میزان نرمال و طبیعی داشته باشند، منع غذایی خاصی برای بیمار وجود ندارد. مصرف خوراکی های سالم، کم نمک، کم چرب و نوشیدنی های سالم و غیر الکلی می توانند برای بهبودی سریع بیمار، تاثیر مطلوب تری داشته باشند. همچنین بیمار باید از مصرف سیگار نیز خودداری نماید.
- مصرف منظم داروها
بعد از پایان آنژیوگرافی مغز، داروهایی برای بیمار تجویز می شوند. مصرف دقیق و منظم داروها، از جمله مراقبت های بعد از آنژیوگرافی مغز به شمار می آید. این داروها، شدت درد را نیز کاهش می دهند.
علائم هشدار دهنده پس از انجام آنژیوگرافی مغز
پس از پایان آنژیوگرافی مغز امکان بروز مشکلات و عوارضی برای بیمار وجود دارد. میزان این مشکلات می توانند بسته به شرایط جسمانی بیمار کم یا زیاد باشند. پیگیری به موقع این علائم، از بروز خطرات جدی پیشگیری می کند. از این رو، در موارد زیر بایستی بیمار، به پزشک خود اطلاع رسانی کند.
• بروز تب و لرز
• شدت یافتن درد
• افزایش کبودی و تورم محل ورود کاتتر
• بروز خونریزی شدید
• اختلالات گفتاری
• اختلالات بینایی
• سرگیجه
• احساس درد در قفسه سینه
• احساس ضعف و بی حسی
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق پیرامون اقدامات بعد از آنژیوگرافی مغز پرداخته شد. پس از پایان یافتن عمل آنژیوگرافی مغز، انجام مراقبت هایی مانند ریکاوری درست بیمار، نوشیدن مایعات زیاد، مراقبت از زخم، نداشتن فعالیت های سنگین، داشتن رژیم غذایی سالم و… اهمیت فراوانی دارد. دکتر رادنوش پشم فروش فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی و متخصص مغز و اعصاب، سکته مغزی، از دانشگاه زوریخ سوئیس، دانش و تجربه کافی در زمینه تشخیص و درمان بیماری های مغزی و نخاعی دارد. شما می توانید برای انجام آنژیوگرافی مغز به مطب دکتر پشم فروش مراجعه نمایید. همچنین برای گرفتن نوبت ویزیت، با شماره های درج شده در سایت، تماس برقرار نمایید.
