دکتر رادنوش پشم فروش - فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی

خونریزی تحت عنکبوتیه

مغز انسان از لایه ها، بافت ها و اجزای متعددی تشکیل یافته است که هر یک از این اجزاء، نقش مهم و به خصوصی در عملکرد کلی مغز بر عهده دارند. در صورت آسیب دیدگی هر یک از اجزای مغز، مشکلات و اختلالات مختلفی در مغز ایجاد می شود. لایه عنکبوتیه از لایه های محافظتی سیستم عصبی مرکزی است و خونریزی تحت عنکبوتیه می تواند مشکلات و عوارضی به همراه داشته باشد. با استفاده از روش های درمانی جراحی و غیر جراحی می توان از آسیب های جدی مغزی جلوگیری کرد. در این مقاله قصد داریم پیرامون ضایعه خونریزی تحت عنکبوتیه، علل، علائم و روش های درمان آن اطلاعات مفیدی به شما ارائه دهیم.

عنکبوتیه مغز چیست؟

در حالت کلی، سه لایه اصلی پوششی در مغز وجود دارند که وظیفه محافظت از جمجمه سیستم عصبی مرکزی را بر عهده دارند. لایه میانی که سیستم عصبی مرکزی را می پوشاند با نام عنکبوتیه یا آراکنوئید شناخته می شود. این لایه ها، دیواره های غشایی هستند که میان استخوان جمجمه و بافت مغز قرار دارند. لایه عنکبوتیه مغز به دلیل شباهت زیادی که به تار عنکبوت دارد، به این اسم نامگذاری شده است. لایه عنکبوتیه پرده ای بسیار نازک و ظریفی است که از بافت فیبری با سلول های صاف تشکیل یافته است. از آن جایی که هیچ ذخیره خونی در این لایه وجود ندارد، رنگ ظاهری آن سفید و شفاف است. از دیگر نقش های مهم لایه عنکبوتیه می توان به تولید مایع مغزی – نخاعی اشاره کرد.

چه دلایلی باعث خونریزی تحت عنکبوتیه می شوند؟

ایجاد خونریزی تحت عنکبوتیه هرگز بی دلیل نیست و یک عامل خارجی یا بیماری های کنترل شده باعث بروز خونریزی می شوند. شناخته دلیل خونریزی از مهم ترین مراحل درمان این ضایعه به شمار می آید و مسیر درمانی درست تری پیش روی پزشک متخصص قرار می دهد. در ادامه به بررسی دلایل خونریزی تحت عنکبوتیه خواهیم پرداخت.
• شایع ترین دلیل خونریزی تحت عنکبوتیه، پارگی آنوریسم مغزی است که بیش از ۸۵ درصد علت این ضایعه، همین بیماری عنوان شده است.
• استفاده بدون تجویز یا بیش از اندازه داروهای رقیق کننده خون می تواند از دیگر دلایل خونریزی عنکبوتیه باشند.
• آسیب ها و ضربات مغزی که در حوادث ناگهانی و تصادفات رانندگی روی می دهند، خونریزی تحت عنکبوتیه را به دنبال دارند.
• در برخی موارد، اختلالاتی در شکل و فرم شریان های وریدی وجود دارند، این بد فرمی ها منجر به خونریزی عنکبوتیه می شوند.
از دیگر دلایل خونریزی زیر عنکبوتیه عبارتند از:
فشار خون بالا
تصلب شرایین
بروز عفونت در سیستم عصبی مرکزی

خونریزی تحت عنکبوتیه

خونریزی تحت عنکبوتیه دارای چه علائمی است؟

بروز هر نوع مشکلی در سیستم عصبی و عروقی مغز، با علائم و نشانه هایی همراه است که این علائم می توانند هشداری برای مراجعه به پزشک و اقدام به درمان آن باشند. علائم خونریزی تحت عنکبوتیه بسته به شدت خونریزی علائم مختلفی دارد. از جمله شایع ترین علائم خونریزی عبارتند از:
• ایجاد فشار ناگهانی به جمجمه
• بروز سردرد شدید و ناگهانی
• داشتن حالت تهوع و استفراغ شدید و پی در پی
• حساسیت به نور
• بروز تشنج و از دست دادن هوشیاری
• احساس درد در قسمت گردن و شانه
• داشتن سرگیجه
• اختلال در بینایی
• بی حسی و ضعف بدنی
• بروز تب تا ۳۹ درجه

با چه روش هایی اقدام به تشخیص خونریزی تحت عنکبوتیه می کنند؟

متخصص مغز و اعصاب پس از ارزیابی علائمی که در بیمار مشاهده می کند، برای تشخیص دقیق علت خونریزی، روش هایی مانند انجام آزمایشات خون و عکس برداری را برمی گزیند. عکس برداری در انواع مختلفی مانند سی تی اسکن و ام آر آی انجام می شود. شدت خونریزی و محل دقیق خونریزی از طریق نتایج این روش های تشخیصی، تعیین می شوند. از دیگر روش های تشخیصی خونریزی تحت عنکبوتیه عبارتند از:
انجام آنژیوگرافی مغزی
کشیدن مایع نخاعی

چگونه می توان خونریزی تحت عنکبوتیه را درمان کرد؟

درمان خونریزی تحت عنکبوتیه یک فوریت پزشکی است و بایستی در سریع ترین زمان ممکن انجام شود. پزشک متخصص پس از ارزیابی نتایج به دست آمده از عکس برداری، آزمایشات مغزی و… اقدام فوری به درمان و کنترل خونریزی مغزی می کند. فرآیند درمان به دو روش جراحی و غیر جراحی انجام می پذیرد. تعیین هر یک از این روش ها به شرایط جسمانی بیمار بستگی دارد. در ادامه به بررسی این روش های درمانی خواهیم پرداخت.

• به روش جراحی

بسته به شرایط بیمار از روش های جراحی تهاجمی و کم تهاجمی می توان برای درمان خونریزی استفاده کرد. جراحی تهاجمی به منظور ترمیم و بازسازی اختلالات موجود در شریان ها انجام می شود. در جراحی کم تهاجمی از روش استنت گذاری با هدف رفع انسداد شریانی و کاهش فشار و کاهش خونریزی در زیر عنکبوتیه استفاده می کنند.

• به روش غیر جراحی

در صورتی که خونریزی، شدت بالایی نداشته باشد، برای درمان و کنترل خونریزی از تجویز دارو استفاده می کنند. به کمک دارو درمانی، از افزایش فشار بیشتر به شریان ها و عروق مغزی جلوگیری می کنند و به این ترتیب از میزان خونریزی کاسته می شود. باید در نظر داشت دارو درمانی همراه با استراحت مطلق بیمار انجام می پذیرد.

خونریزی تحت عنکبوتیه چه عوارضی به همراه دارد؟

مغز به دلیل حساسیت بسیار بالایی که دارد، تحت تاثیر آسیب های جزئی قرار می گیرد. مشکلات و آسیب های مغزی با هر عنوانی که باشند مشکلات خفیف یا شدیدی به همراه دارند. خونریزی تحت عنکبوتیه نیز عوارضی به دنبال دارد؛ که این عوارض عبارتند از:
وازواسپاسم و مرگ ناگهانی
آریتمی قلبی
هیدروسفالی یا همان افزایش میزان مایع نخاعی
اختلالات کلیوی
عفونت های ریوی
کاهش میزان سدیم خون
اختلالات حافظه
اختلالات تعادل حرکتی
اختلالات گفتاری

مراجعه به پزشک
در مطالب بالا به بررسی علائم و دلایل خونریزی تحت عکبوتیه پرداختیم. آسیب به سر، پارگی آنوریسم و عفونت از شایع ترین دلایل بروز خونریزی هستند. برای درمان این ضایعه از روش های جراحی و غیر جراحی استفاده می کنند. دکتر رادنوش پشم فروش فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی و متخصص مغز و اعصاب، سکته مغزی، از دانشگاه زوریخ سوئیس، دانش و تجربه کافی در زمینه تشخیص و درمان بیماری های مغزی و نخاعی دارد. شما می توانید برای درمان خونریزی تحت عنکبوتیه به مطب دکتر پشم فروش مراجعه نمایید. همچنین برای گرفتن نوبت ویزیت، با شماره های درج شده در سایت، تماس برقرار نمایید.