دکتر رادنوش پشم فروش - فوق تخصص اینترونشنال نورورادیولوژی

سکته مغزی ایسکمیک یکی از سه نوع سکته مغزی است. سکته مغزی ایسکمیک (ISCHEMIC ) زمانی اتفاق می افتد که شریان های مغز مسدود شود. تقریباً ۸۷ درصد از کل سکته های مغزی ، ایسکمیک هستند. حیات مغز به سرخرگ هایی بستگی دارد که خون را از قلب به مغز وارد می کنند. خون اکسیژن و مواد مغذی را به مغز منتقل می کند و دی اکسید کربن و ضایعات سلولی را از بین می برد. اگر شریان مسدود شود ، سلولهای مغزی (سلولهای عصبی) نمی توانند به فعالیت خود ادامه دهند . اگر شریان بیش از چند دقیقه مسدود شود ، سلول های مغزی ممکن است از بین بروند. به همین دلیل درمان فوری پزشکی بسیار مهم است.

دو نوع سکته مغزی ایسکمیک وجود دارد :

• سکته مغزی که در اثر لخته شدن خون در شریان هایی که خون را به مغز می رسانند ایجاد می شود.
• سکته مغزی که زمانی اتفاق می افتد که لخته ای در جایی دیگر از بدن شما شکل می گیرد و از طریق رگ های خونی به مغز شما می رسد و در آنجا جریان خون را متوقف می کند.

علت سکته مغزی ایسکمیک

سکته مغزی ایسکمیک می تواند در اثر انواع مختلف بیماری ایجاد شود. شایع ترین مشکل انسداد شریان ها در گردن یا سر می باشد که بیشتر به علت آترواسکلروز یا رسوب تدریجی کلسترول ایجاد می شود. اگر شریان ها بسیار باریک شوند ، لخته های خون در رگ ها جمع می شود و باعث انسداد عروق می شود.

یکی دیگر از دلایل سکته مغزی ، لخته شدن خون در قلب است که می تواند در نتیجه ضربان قلب نامنظم (به عنوان مثال ، فیبریلاسیون دهلیزی) ، حمله قلبی یا ناهنجاری دریچه های قلب ایجاد شود. موارد ذکر شده شایع ترین علل سکته مغزی ایسکمیک هستند ، علل احتمالی دیگری همچون استفاده از برخی از دارو ها ، آسیب دیدگی رگ های خونی نیز وجود دارد.

علائم ایسکمیک

علائم خاص سکته مغزی با توجه ب اینکه کدام قسمت از مغز تحت تاثیر قرار می گیرد متفاوت است اما برخی از شایع ترین و رایج ترین ایم علائم می توان  به موارد زیر اشاره کرد :

• مشکلات بینایی مانند تاری دید در یک یل هر دو چشم
• ضعف یا فلج در اندام ها ، که با توجه به شریان آسیب دیده ، ممکن است در یک یا هر دو طرف باشد
• سرگیجه
• از دست دادن تعادل
• افتادگی یک طرف صورت

درمان سکته مغزی ایسکمیک

همانطور که بار ها به آن اشاره شد  ،درمان سکته مغزی زمانی امکان پذیر است که در سریع تر زمان ممکن انجام شود. زمان طلایی آن حداکثر ۴ ساعت بعد از وقوع سکته می باشد. اما روش های درمانی جهت کاهش عوارض سکته و در موارد حال برای حفظ جان بیمار می باشند. افرادی که سابقه سکته دارند باید تحت نظر پزشک باشند.

اکثر افرادی که دچار سکته مغزی ایسکمیک هستند ، داروی ضد پلاکت مصرف می کنند که این امر به جلوگیری از تشکیل لخته های خون کمک می کند.

ترومبولیزوریدی (التپلاز)

یکی از روش ها درمان تزریق  ترومبولیز  وریدی می باشد که برای برطرف کردن لخته ای که مانع از خونرسانی به مغز شده است ، استفاده می شود.    تزریق داروی  ترومبولیز برای هر کسی که دچار سکته مغزی ایسکمیک باشد،  مناسب نیست. در صورت وجود سکته مغزی ایسکمیک ، پزشک بعد از بررسی آزمایشات -تصویر برداری  و سایر سابق بیمار متوجه خواهد شد که آیا ترومبولیز وریذی  برای بیمار امکان پذیر است یا خیر.

ممکن است به دلایل های زیر این روش مناسب بیمار نباشد :

•  
• بیمار زمان شروع علائم را نمی داند
• بیش ازچهار ونیم  ساعت از زمان سکته گذشته باشد
• بیمار خونریزی دارد
• بیمار اخیراً جراحی مغز انجام داده است
• در طی سه ماه گذشته دچار سکته مغزی شده اید

در طی این روش ، که حدود یک ساعت طول می کشد ، تیم پزشکی فشار خون ، دمای بدن ، تنفس و قند خون بیمار را از نزدیک کنترل می کنند تا از ثبات آنها اطمینان حاصل شود. معمولا این روش عوارض خطرناکی را به دنبال ندارد اما اگر شرایطی مانند خونریزی داخلی یا آسیب دیدگی سر ، آنوریسم مغزی یا فشار خون بالا کنترل نشده وجود داشته باشد ، ممکن است بیمار واجد شرایط برای ترومبولیز نباشد.

ترومبکتومی مکانیکال

این روش استخراج لخته خون با استفاده از دستگاه های خاص از داخل رگ می باشند . این کار از طریق انزیوگرافی مغزی  با قرار دادن یک وسیله مش در شریان کشاله ران ، حرکت آن به سمت مغز و بیرون کشیدن لخته خون به بیرون  به کمک استنت خاص به نام SOLITAIRE  RETRIEVALانجام می شود. این فرآیند را می توان برای سکته هایی که لخته خون در یک شریان بزرگ است استفاده کرد.

معمولاً در اسرع وقت بعد از سکته مغزی  این کار باید انجام شود و ظرف شش ساعت پس از سکته می توان این روش را انجام داد . با این حال ، بعد از گذشت مدت زمان بیشتر اگر پزشکان فکر کنند که این روش  به نفع بیمار باشد ، می تواند تا ۲۴ ساعت بعد نیز از آن استفاده نمایند..

 بیمار باید برای کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی مجدد، داروهایی برای جلوگیری از ایجاد لخته و کاهش فشار خون ، مصرف نماید . این دارو ها در صورت نیاز توسط پزشک تجویز خواهند شد. خون ریزی بیش از حد ، عفونت ، آسیب به عروق خونی در محل لخته شدن خون ، واکنش به بیهوشی و آمبولی ریه از جمله عوارض این جراحی می باشد که ممکن  به صورت نادراتفاق بیفتد.

سکته مغزی ایسکمیک